موزه اروميه در خيابان بهشتي (دانشکده) اين شهر قرار دارد
اين موزه در سال 1346 ش بنا شد و داراي يك تالار بزرگ مخصوص اشياي باستاني و تاريخي دوره هاي مختلف تاريخي و تالاري كوچك است كه به موزه مردم شناسي اختصاص دارد . در اين تالار در ايام برگزاري مراسم ،فيلم و اسلايد به نمايش گذاشته مي شود . در موزه اروميه مجموع اي از كتاب هاي نفيس خطي كه اكثر آنها قرآن مجيد و كتب ديني و اسلامي است ،نگهداري مي شود . همچنين اشيايي از دوره هاي ما قبل تاريخ ،تاريخي و اسلامي و نيز اشيايي مربوط به هنرهاي ملي و تزييني مردم شناسي ،صنايع دستي و … نيز در اين موزه به چشم مي خورد.
موزه اروميه يكي از موزه هاي غني كشور محسوب مي شود و قديمي ترين آثار آن متعلق به هزاره هفتم ق. م است . در اين موزه سه خط نوشته از هزاره اول ق.م به نام هاي استل كله شين ،استل موانا و كتيبه محمود آباد نگهداري مي شود كه به خط ميخي اورارتويي است . جديدترين آثار اين موزه مربوط به دوره قاجار است . بخش هاي مختلف اين موزه عبارتند از
بخش ماقبل تاريخ : در اين بخش اشياي مربوط به دوره ما قبل تاريخ كه در حفاري هاي تپه هاي اسماعيل آباد ،املش گيلان ،حسنلوي نقده ،سيلك كاشان،دينوخواه و عمارلو به دست آمده و شامل اشياي سفالي خام ،پخته و مفرغي است ،در معرض نمايش عموم قرار دارد .
بخش تاريخي لرستان : اشياي تاريخي اين بخش كه در منطقه لرستان كشف شده است ،اكثرا مفرغ و برنز و بيشتر وسايل جنگي و آلات فلزي ديگر و اشياي سفالي مربوط به هزاره اول ق. م است .
بخش تاريخي : اشياي اين بخش شامل اشياي مربوط به قبل از اسلام است . اين اشيا ء بيشتر سفالين و فلزي است و مربوط به نواحي شوش ،ديلمان،خوروين،نوروز محله،ري،رودبار،گري،رحمت آباد،سياهكل،عمارلو ونهاوند است .
بخش سكه ها : اين بخش شامل سكه هايي از دوره هاي قبل از اسلام و حكومت هاي قبل از اسلام در ايران و نيز سكه هايي از ادوار اسلامي امويان ،عباسيان ،آل بويه ،سلاجقه ،اتابكان ،مغول ،تيموريان ،آل جلاير ،آق قويونلو ،صفويه و زنديه است .
بخش اسلامي : اكثراشياي موزه اي اروميه متعلق به دوره هاي اسلامي و نشان دهنده تمدن اسلام در اين خطه و تاثير آن در ساخت و پرداخت ظروف و آثار تاريخي است . اشياي اين بخش ظروف بي نهايت ظريفي باخطوط كوفي يا آياتي از قرآن مجيد و همچنين سر علم هاي ايام سوگواري ،نوشته هاي كوفي و عربي و آياتي از كتاب مقدس آسماني اسلامي هستند و از مناطق مختلف كشور جمع آوري شده اند . اين اشيا از تاريخ رواج دين مبين اسلام تا قرن چهاردهم ﻫ.ق را شامل مي شوند . اين اشيا شامل ظروف سفالين و اشياي فلزي است كه از گرگان ،ري،كرج،قوچان،سبزه وار ،نيشابور،اراك،كاشان ،ساوه ،شوش،گنبدكاووس،بيرجند و اصفهان به دست آمده است .
بخش مردم شناسي : در بخش مردم شناسي موزه اروميه لباس ها و و سايل مربوط به قرون گذشته ،اشياي مسي ،برنجي،شيشه اي ،پارچه اي ،سفالين و تخته اي و همچنين مجسمه هايي از اقوام و عشيره هاي مختلف كشور با لباس هاي محلي به نمايش گذاشته شده است .
خش هنرهاي تزييني : در اين بخش اشياي بسيار جالبي چون خط نوشته ها و آياتي از قرآن مجيد به نسخ و نستعليق و تابلو و مينياتور و مرقع و قلمدان از قرون سيزدهم و چهاردهم ﻫ.ق به نمايش گذاشته شده است.
