تغيرات طول شب و روز در عرض سال در اروميه
هما نطوريكه همه ما در درس جغرافيا ياد گرفتيم طلوع آفتاب از شرق شروع شده و از جنوب عبور كرده و غروب آفتاب در غرب كره زمين اتفاق مى افتد. بالاترين زاويه تابش آفتاب در وسط روز مى باشد.
هر چه از خط استوا كه حدودا طول شب و روز يكسان می باشد و به طرف شمال دورتر می شويم زاويه تابش آفتاب كمتر و كمتر مى شود تا اين كه به عرض جغرافيا يى ٦٦,٣٣ درجه مى رسيم. در اواخر بهار افرادی که ساکن اين حد جغرافيا يى هستند روزى را بدون شب سپرى مى كنند و در اواخر پاييز ( چله گجسه ) شب يلدا شبى بدون روز را تجربه مى كنند (یعنی تما مى ٢٤ ساعت تاريك و شب است).
اين نكته از عرض جغرافیایی را دايره قطبى ناميده مى نامند.
قرينه اين پديده در نيم كره جنوبى وجود دارد ولی با اختلاف زمانى نيم سال. يعنى وقتى كه در شمال فصل زمستان باشد در جنوب تابستان است.
مختصات جغرافيايى اروميه ( فلكه به نام مركز شهر ) به عرض ٣٧,٣٣ درجه شمالی می باشد و منحنی زیر تغييرات طول شبانه روز در عرض سال نسبت به اين نکته را نشان می د هد.
بدين صورت بلندترين روز در اوايل تير ماه كه حدود ١٤ ساعت و ٥٠ دقيقه و كوتاه ترين روز حدود ٩ ساعت ٣٠ دقيقه مى باشد.
ناگفته نماند كه چون طول يك سال شمسی ٣٦٥ روز و چند ساعت و دقيقه و ثانيه مى باشد كه سبب سال كبيسه از هر 4 مى شود.
در نتيجه باعث مى شود كه بلندترين روز سال دقيقا به اول تير ماه و كوتاه ترين روز به آخرين روز اذر ماه نيفتند و نوسانات چند روزه داشته باشند.
ارسال از: شمس ( آذر ١٩٩٠)
